Merhabalar. Bu ay Dr. Hüseyin Çelik Bey tarafından kaleme alınan "Türk Dostu, İngiliz Türkolog Charles Wells" isimli eseri ele almak istiyoruz. Kısa bir biyografi özelliği taşıyan 62 sayfalık kitap, Kültür Bakanlığı tarafından 1996 yılında Ankara'da basılmış.
Kitapta Charles Wells'in hayatı, eserleri ve Osmanlı Türkleri ile alakalı düşüncelerine yer verilmiş. Sunuş kısmı ise zamanın Kültür Bakanı İsmail Kahraman tarafından kaleme alınmış. Kitaptan öğrendiğimize göre Wells'in Türk tarihi, kültürü ve dili üzerine birçok eseri bulunmaktadır. Özellikle Osmanlı dili ve edebiyatı üzerinde çok durmuştur. Türklerin zengin bir edebiyata ve ahenkli bir lisana malik olduğunu dillendirmiştir. Özellikle İngiliz-Türk ilişkileri üzerinde duran Türkolog bu iki devlet arasında çıkan sorunların en büyük sebebinin Türkçe bilmeyen İngiliz sefirleri olduğunu söyler. Böylelikle İngilizce bilen gayrımüslimlerin avuçlarına düşen İngiliz yetkililer onların yalanlarına kanmaktadır der. Önemle üzerinde durduğu bir diğer mesele ise ecnebilerin Osmanlı'nın içişlerine karışmakta haksız olmalarıdır. Osmanlı böyle bir işe kalkışsa Avrupa devletleri buna izin vermez, o halde kendileri de Osmanlı'ya karışmamalıdır diye beyan eder. Kitabın sonunda ise Ali Suavi'nin 27 Ağustos 1868 tarihli Wells hakkındaki mektubu yer almaktadır.
Kısacası tarih, uluslararası ilişkiler, etnografya, Türkoloji gibi dallarla ilgilenen insanlarımız başta olmak üzere herkese bu kısa ama ilginç kitabı tavsiye ederiz.
Charles Wells'in Kitapta yer alan yazılarının başlıkları ise şu şekildedir:
1-) Devlet-i Aliyye Lisanına İtibar Etmediğine Dair Mutala'adır
2-) Redhouse'un İngilizce - Türkçe ve Türkçe - İngilizce Sözlüğünün İkinci Baskısına "Giriş"
3-) Türk Edebiyatı
4-) Memalik-i Osmaniyye'nin Mevki-i Tabiisinin Kuvvetine Ve Müdahale-i Ecnebiyyenin Muzıratına Dair Layihadır
5-) Kandiya İsyanı Ve Kırım Savaşı
6-) Girit İsyanı
7-) The Times Gazetesi Yazı İşleri Müdürüne
Muhammet Baran ASLAN
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder